Mùa hoa phượng tím
Từ thị Cảnh
Những cành hoa phượng tím nở rộ trên khắp những con đường gần trường học trong thành phố nơi tôi ở báo hiệu những ngày nghỉ hè sắp đến vào cuối tháng 6 nầy. Nhìn hoa phương nở, lòng tôi lại nao nao nhớ lại những ngày xưa khi còn học trung học. Đó là vào năm 1963, lúc đó ở Bình Dương chỉ có một trường công lập duy nhứt có mở lớp Đệ Nhất là trường Trịnh Hoài Đức. Khi những cánh hoa phượng đỏ bắt đầu nở cũng là lúc năm học sắp kết thúc và mùa thi cử sắp đến. Sau lễ phát thưởng do thầy Hiệu Trưởng điều khiển, chúng tôi bịn rịn chia tay. Chúng tôi biết rằng từ đây mình khó có cơ hội gặp lại nhau vì ai nấy đều lo về nhà để học bài, ôn bài, chuẩn bị cho những ngày thi sắp tới. Bạn bè, nếu không thân nhau, thì khó lòng gặp nhau vì lớp học của tôi lúc đó phần đông là nam sinh cho nên chúng tôi coi như chia tay nhau ngày lễ phát thưởng. Để thi Tú Tài chúng tôi phải khăn gói lên đường đi thi tận Saigon vì ở Bình Dương lúc đó chưa có Hội Đồng thi Tú Tài. Năm 1963, nếu muốn lấy bằng Tú Tài 2 thì thí sinh phải thi 3 đợt. Đợt 1 thi các môn chính (Toán, Lý Hóa, Vạn Vật ...), đợt 2 thi các môn phụ (Sử Địa, Triết..). Sau khi đậu được 2 đợt thì thí sinh mới được vào thi vấn đáp 2 môn Pháp văn và Anh văn. Kỳ thi nầy rất khó và số thí sinh của tỉnh Bình Dương dự thi cũng ít nên ai thi đậu Tú Tài 2 thì được nhiều người biết đến. Do đó đậu được bằng Tú Tài 2 thì rất hãnh diện. Đậu Tú Tài 2 xong, tôi chuẩn bị nộp đơn thi vào các trường chuyên nghiệp như Kỹ Sư, Sư Phạm ... Mùa hoa phượng cũng chấm dứt sau các kỳ thi đó. Nếu thi đậu vào trường chuyên nghiệp thì chuẩn bị lên đường đi học ở Saigon. Cho nên, mùa phượng nở vào cuối năm Đệ Nhị Cấp của tôi đã để lại trong tôi nhiều luyến tiếc vì năm đó, tôi rất bận rộn lo học, lo thi mà không được nghỉ hè theo đúng ý nghĩa của nó .
Riêng ở Mỹ nầy, mùa hoa phượng tím nở cũng là mùa các em sắp chấm dứt năm học. Các em học Preschool (Đồng Ấu) được 5 tuổi sẽ được làm lễ ra trường. Trong lễ nầy các em được mặc áo dài, đội mũ và có giấy tốt nghiệp tùy theo từng học khu tổ chức. Năm tới các em sẽ đi học lớp Kindergarten (Mẫu giáo) trước khi lên lớp 1 (Tiểu Học). Trường tiểu học thường nằm trong vùng mình cư ngụ. Năm năm sau, các em học lớp 5 cũng được ra trường để học lớp 6 ở trường khác (Middle School -Trung Học Đệ Nhứt Cấp - nhưng cũng tuỳ địa phương, có học khu tổ chức cho học sinh học tới lớp 6 mới hết tiểu học). Còn các em học lớp 8 sẽ ra trường để lên học lớp 9 ở trường High School (Trung Học). Học hết lớp 12, các em sẽ được làm lễ tốt nghiệp ra trường căn cứ vào điểm của các bài thi trong cả năm học. Lễ tốt nghiệp ra trường High School được tổ chức rất long trọng ở sân vận động hoặc trong Hội Trường lớn. Các em sẽ được mặc đồng phục rất đẹp, có đội mũ và nhiều huy chương, nếu các em học giỏi. Trên lễ đài, thầy hoặc cô Hiệu Trưởng sẽ đọc diễn văn khai mạc, đại diện học sinh đọc bài phát biểu cảm tưởng và lần lượt các em được gọi tên lên bắt tay Hiệu Trưởng và nhận Bằng Tốt Nghiệp. Trường có tổ chức chụp hình kỷ niệm cho từng em. Tối hôm đó ban đại diện học sinh có tổ chức dạ hội & nhảy đầm gọi là “Prom”. Học sinh lớp 12 phải tìm người "khác phái" để "cặp kè" với mình trong đêm nầy. Trong buổi lễ các em còn bầu chọn coi ai sẽ là King - Queen ... của khoá. Tụi nó còn làm lưu bút chung của cả lớp nữa. Học sinh Mỹ có vẻ dạn dĩ chớ không như học sinh Việt Nam mình. Sau lễ nầy, các em coi như đã trưởng thành.
Mùa hoa phượng tím đến, các em nhỏ được nghỉ hè hơn 2 tháng. Trong thời gian nầy, các em có thể về VN thăm ông bà, cô bác hoặc đi chơi ở tiểu bang khác. Các em khác có thể học thêm hè tại trường (nếu có mở lớp) hoặc đi học bơi, học đàn, học vẽ. Có em tham gia sinh hoạt hướng đạo, gia đình Phật Tử, hay đọc sách thư viện ... Một số em có thể đi làm thêm hay tham gia các chương trình tự nguyện của Hội Hồng Thập Tự. Nhiều trường bắt các em phải đọc hai ba cuốn sách văn chương dầy cộm. Qua hè phải làm tường trình về cuốn sách mình đã đọc. Trẻ em Việt Nam hay “bị” cha mẹ bắt đi học thêm Tiếng Việt ở các Trung Tâm Việt Ngữ. Riêng các cháu tôi, chúng nó sẽ đi học bơi và cuối tuần chúng nó có thể đi chơi xa với gia đình. Mùa hè ở Mỹ, các em được vui chơi thoải mái và đi tham gia sinh hoạt theo sở thích của chúng nó.
Sau kỳ nghỉ hè, chúng nó sẽ tiếp tục học lớp cao hơn vào năm học mới sẽ khó hơn năm cũ nhiều. Mùa hoa phượng tím sẽ biến mất trong tâm tư của chúng nó.
Tạm biệt !
(6/2011)